Zelf dakpannen vervangen: zo pak je het aan

Als je een kapotte dakpan op je dak hebt liggen, is het zaak deze zo snel mogelijk te vervangen. Ook als de dakpan scheef of los ligt moet dit zo snel mogelijk gebeuren. Doe je dit niet, dan loop je kans op schade aan je dakconstructie of zelfs lekkages.

Gelukkig kun je dakpannen prima zelf vervangen. Op die manier hoef je geen dakdekker in te schakelen en bespaar je op flink wat kosten.

Waarom breekt of scheurt een dakpan?

Zolang dakpannen op een goede manier worden gelegd en goed worden onderhouden, is de levensduur van dakpannen erg lang. Zowel die van betonnen als keramische pannen. Toch kunnen dakpannen in sommige situaties breken of scheuren. Een aantal veelvoorkomende oorzaken van kapotte dakpannen:

• Storm, wind en hagel. Tijdens een storm kan er stormschade aan je dak ontstaan. Door harde wind kunnen objecten op je dak vallen, denk aan boomtakken of ander puin. Ook tijdens een flinke hagelbui kunnen de grote hagelstenen dakpannen doen breken of scheuren, zeker als ze al wat ouder zijn.
• Voetverkeer. Hoewel keramische en betonnen dakpannen tegen een stootje kunnen, zijn ze niet gemaakt om over te lopen als ze eenmaal gelegd zijn. Door over de dakpannen heen te lopen kunnen ze scheuren of breken.
• Onjuiste installatie. Is je dak niet op de juiste manier gelegd of geconstrueerd, dan kunnen de dakpannen kwetsbaar worden voor schade tijdens extreme weersomstandigheden.
• Leeftijd. Hoewel dakpannen flink lang meegaan, beginnen ze op den duur tekenen van slijtage te vertonen. Uiteindelijk worden ze poreus, waardoor ze gevoelig worden voor schade en sneller barsten, breken of scheuren.

Kan een kapotte dakpan kwaad?

Een kapotte, gebroken of gescheurde dakpan kan resulteren in lekkages. Zelfs bij lichte schade aan de pannen kan er schade ontstaan aan de dakconstructie. Repareer of vervang een kapotte dakpan daarom zo snel mogelijk.

Treed er eenmaal vocht binnen in het dak, dan kan dit doordringen in de onderliggende lagen en constructie van het dak. Laat het dus niet zo ver komen en onderneem meteen actie. Zo voorkom je ernstige schade of zelfs vroegtijdige vervanging van je dak.

Kapotte dakpan vervangen: de voorbereiding

Voordat je aan de slag gaat met het vervangen van je kapotte of gebarsten dakpan(nen), is het belangrijk om met een aantal zaken rekening te houden.

Zorg er ten eerste voor dat je altijd veilig te werk gaat. Je werkt immers op hoogte. Ook is het zaak om eerst te achterhalen wat voor dakpannen er op je dak liggen, zodat je de juiste materialen in huis kunt halen.

Welke dakpannen liggen er op mijn dak?

De meeste woningbezitters hebben nog wel een paar reserve dakpannen liggen. Is dit niet het geval, dan is het zaak om uit te zoeken welk merk en model dakpan je hebt.

Kijk in de verkoopdocumenten van je woning om erachter te komen welk type dakpan je hebt. Heb je deze niet meer, kijk dan onder de dakpan welk merk dakpan het is. Soms staat er tevens het model op vermeld.

Zodra je weet welk merk en model dakpan je hebt, kun je hier meestal wel aankomen via internet. Heb je een heel oude dakpan die niet meer te krijgen is, dan kun je eventueel proberen om er tweedehands of via marktplaats aan te komen.

Veiligheid bij dakpan vervangen

Als je zelf dakpannen gaat vervangen, zorg dan dat je veilig te werk gaat. Gebruik een stevige ladder en zet deze op een rechte, stabiele ondergrond neer. Zet de bovenkant van de ladder eventueel vast aan de dakrand met een lijmklem. Maak tevens gebruik van valbescherming.

Laat daarnaast, indien mogelijk, iemand anders de ladder vasthouden en zorg dat de ladder ongeveer 1 meter boven de dakrand uitsteekt.

Verder is het belangrijk dat het dak droog is. Als het dak vochtig is kan het namelijk erg glad zijn. Ook is het aan te raden om antislip-veiligheidsschoenen te dragen, mocht je deze toevallig hebben.

Zelf dakpannen vervangen: stappenplan

Heb je de juiste dakpannen in bezit, de nodige veiligheidsmaatregelen getroffen en de ladder stevig staan, dan kun je de dakpan vervangen. Ga als volgt te werk.

1. Schuif de dakpan boven de kapotte dakpan omhoog. Til vervolgens de kapotte pan iets omhoog, zodat hij niet meer achter de panlat gehaakt zit. Soms zijn de dakpannen vastgemaakt met panhaken of spijkers. Is dit het geval, maak de dakpan dan los van de panhaak of verwijder de spijker uit de dakpan.
2. Haal de dakpan vervolgens aan de linkerzijde van de naastgelegen dakpan vandaan door hem een beetje te kantelen. Als je de dakpan verwijdert hebt, controleer dan meteen of het houtwerk (panlatten) niet zijn aangetast. De panlatten mogen best een beetje nat zijn (van de tijdelijke lekkage), maar als ze rotting vertonen zullen deze ook vervangen moeten worden.
3. Leg de nieuwe dakpan op dezelfde manier terug. Zorg dus dat hij achter de panlat blijft haken en onder de linker naastgelegen dakpan ligt.
4. Schuif de bovengelegen dakpan weer terug. Wees hierbij voorzichtig en let op je vingers.
5. Controleer of alles goed op zijn plek ligt, stevig vastzit en op elkaar aansluit.

Tip: controleer meteen de rest van het dak op kapotte dakpannen of schade. Controleer tevens dakdoorvoeren en kijk of eventueel aanwezige loodslabben in goede staat zijn.

Wat kost een dakpan vervangen?

Zelf een dakpan vervangen is niet duur. Als je zelf nog reserve dakpannen hebt liggen kost het je meestal niks.

Als je een nieuwe dakpan aan moet schaffen, betaal je meestal tussen de 1 en 5 euro per dakpan. Gaat het om een specifieke dakpan, bijvoorbeeld een gevelpan, ventilatiepan, knikpan of nokvorst, dan betaal je vaak wat meer, tot 20 euro per dakpan.

Heb je echter dakpannen die niet veel voorkomen, dan kunnen de kosten voor een enkele dakpan wat hoger zijn.

Een aantal veelvoorkomende soorten dakpannen zijn:

• Oude Holle (OH)
• Verbeterde Holle (VH)
• Opnieuw Verbeterde Holle (OVH)
• Tuile du Nord (TDN)
• Sneldekpan (betonpan)

Heb je een van deze soorten dakpannen op je dak liggen, dan hoef je (meestal) niet bang te zijn voor hoge kosten en kun je rekenen op een paar euro per dakpan.

Voorkom kapotte dakpannen

Als je je dakpannen hebt vervangen, doe je er goed aan om kapotte dakpannen in de toekomst te voorkomen. Natuurlijk is dit niet altijd mogelijk, maar je kunt wel zelf een aantal dingen doen om de kans op een gebroken, gescheurde of losse dakpan te verkleinen.

• Loop niet over de dakpannen. Het kan voorkomen dat je het dak op moet om bijvoorbeeld onderhoud uit te voeren. Als je het dak opgaat, loop dan nooit over de dakpannen heen, maar haal de dakpannen op de plekken waar je wilt lopen los. Doe dit trapsgewijs totdat je de gewenste plek op het dak hebt bereikt.
• Zorg dat je dakpannen goed vastliggen. Liggen je dakpannen niet goed vast, dan kan het voorkomen dat in geval van wind, de losgewaaide dakpan schade veroorzaakt aan andere dakpannen op je dak. Voorkom dit door je dak regelmatig te controleren op losliggende pannen.
• Onderhoud je dakpannen. Dakpannen kunnen op den duur poreus worden door groene aanslag. Zorg daarom dat je je dakpannen goed onderhoud door ze regelmatig te reinigen. Hoe je dat op de juiste manier doet lees je in zelf dakpannen schoonmaken.
• Impregneer je dakpannen. Na verloop van tijd worden dakpannen poreuzer. Hierdoor treed er makkelijker vocht in de pannen. Gaat het vervolgens vriezen, dan zet het vocht in de dakpan uit, waardoor deze scheurt of breekt. Door je dakpannen te impregneren maak je je dakpannen weer waterafstotend en nemen de pannen minder snel vocht op. Daarom doe je er goed aan je dakpannen na verloop van tijd te impregneren.

Leestip: zelf dakpannen impregneren: zó doe je dat.

Veelgestelde vragen